Interview
Buschauffeur Maaike: “Ik respecteer de reiziger, de reiziger respecteert mij”
Onlosmakelijk verbonden met elke busreis: de buschauffeur. Die brengt je naar je bestemming of overstapplaats. Vandaag kijken we eens naar de andere kant van het stuur en maken kennis met buschauffeur Maaike van Ewijk.
Editie 4, 2025 | Sanne van Galen
Maaike van Ewijk
Foto: Sanne van Galen
Het is deze dinsdagmiddag aardig druk in de kantine van Transdev in Haarlem. Buschauffeurs lopen in en uit of eten een boterham terwijl hun bus buiten op het grote terrein aan de laadpaal staat. Maaike zit klaar om haar dienst te beginnen. Daarvoor moet ze eerst met een Transdev-auto naar IJmuiden om een collega af te lossen; daarna rijdt ze nog tot middernacht op de bus.
Even zonder de kinderen
Voor dit soort late diensten heeft Maaike haar avondmaaltijd meestal al bij zich, voor in de magnetron. “Gewoon wat ik thuis eerder heb klaargemaakt. Dat gaat dan de vriezer in en mee naar mijn avonddienst. Soms eet ik ook wel bij mijn moeder – als ik pauze heb op station Spaarnwoude want daar woont zij recht tegenover. Dan zie ik mijn kinderen ook nog even, want die zijn tijdens mijn werkdag bij haar. Of ik de kinderen niet mis tijdens zo’n late werkdag? Dat valt wel mee, het is ook wel even lekker om een dagje in de bus door te brengen. Even wat rust aan mijn hoofd, haha.”
Mooie route
Maaike werkte tot 8,5 jaar geleden als kapper, maar besloot verder te gaan als buschauffeur bij Arriva in Zuid-Holland. Zo’n 2,5 jaar geleden stapte ze over naar Connexxion/Transdev in Haarlem-IJmond. Haar favoriete lijn hier is lijn 73 van Haarlem-Schalkwijk naar Castricum. “Een lekker lange rit. Die rijd ik liever dan meerdere korte ritjes. En dit is ook een mooie route.” Het grootste verschil tussen Arriva en Transdev? “Bij Arriva reed ik op 7 lijnen. Bij Connexxion zijn het er 25. En daar komt vanaf dit najaar weer een lijn bij: de 244 tussen Beverwijk, Haarlem en Amsterdam-Zuid. Ja, dan ga ik een echte snelwegbus rijden!”
Snelwegbus
De reiziger is in Haarlem wel gewend aan bussen die via de snelweg naar Amsterdam rijden. Maaike is dat niet: die snelwegbussen vallen namelijk allemaal onder de concessie Amstelland-Meerlanden. Maar de provincie heeft geld vrijgemaakt voor een extra snelwegbus die Maaike ook gaat rijden. “Ik heb nog geen idee hoe ik daar moet rijden, dus dat is wel wat spannend”, zegt ze. Toch maakt ze zich geen zorgen. “Nee, dat komt wel goed. We krijgen een filmpje om vooraf te kijken en we mogen de route ook alvast rijden als we willen. Ze laten je echt pas los als je de route weet.”
Maaike haalt haar bus van de oplader
Foto: Sanne van Galen
Elektrische bussen
Na de overstap naar Transdev moest Maaike wennen aan elektrische bussen die bij de eindhalte aan de lader worden gezet. Een enkele keer zorgt dit voor spannende situaties. “Ik kwam een keer stil te staan met een lege accu”, vertelt Maaike. “Gelukkig dicht bij mijn eindbestemming met laadpaal. We hebben reserve-energie, maar de bus kwam nog maar heel langzaam vooruit. Ik ben met alarmlichten aan doorgereden in de hoop niet te veel hinder te veroorzaken.” Maar Maaike merkt vooral voordelen aan de elektrische bus. “Het rijdt lekker, ze maken weinig herrie. Als je dan weer eens een diesel rijdt, wat komt daar dan opeens een hoop geluid uit!”
Geen rondje om de kerk
Is dat nou moeilijk, zo’n bus besturen? Maaike vindt van niet. “Ik vind het eigenlijk makkelijker rijden dan de auto. In mijn eigen auto vind ik een uur rijden al verschrikkelijk. In de bus rijd ik zo 8 of 9 uur op een dag. De stoel zit ook echt lekker, als een soort luie stoel. Werken als kapper was lichamelijk meer belastend dan de bus besturen.” Je acht uur lang concentreren op de weg is voor haar ook geen zorgpunt. “Dat lukt aardig, met zoveel verschillende lijnen. Ja, soms heb je wel eens zo’n eindeloos stuk. In lijn 382 rijd ik ontzettend lang langs het kanaal. Dan denk je soms: komt er nou eens een eind aan? Maar omdat we hier veel verschillende routes rijden, is het wel makkelijk om de aandacht erbij te houden.” Geen ‘rondje om de kerk’ dus.
Middelvinger
Maar een moeilijke dag op de weg kan er best inhakken, geeft Maaike toe. “Zo kwam er pas bij een versmalling op het laatste moment een auto voor. Ik kreeg een middelvinger en een hoop geschreeuw. Zoiets blijft dan de rest van de dag wel door mijn hoofd spoken. Gelukkig kan ik het wel loslaten als ik weer thuis ben.” Maar dit zijn wel de uitzonderingen. “Ik rijd voorzichtig, ik gooi niet bewust mijn bus ergens voor. Ik ga mee met het verkeer. Daarmee voorkom je ook een hoop conflicten. Ik ga iedere dag nog met plezier naar mijn werk.” Het contact met reizigers maakt het werk ook leuk, zegt Maaike. “Ik vind het leuk als reizigers een praatje maken. Het gebeurt ook wel eens dat mensen mij komen zeggen dat ze het leuk vinden om bij een vrouw in de bus te zitten. Vooral ouderen doen dat wel. Die hebben vaak het beeld van de buschauffeur als echt mannenberoep. Ook komen mensen soms een compliment geven als ze vinden dat ik fijn hebt gereden. Dat maakt de dag leuk.”
Vertraging
Vertraging probeert Maaike te voorkomen. “Bij maximaal 10 minuten vertraging weet ik hem vaak nog wel in te rijden. Je kent de plekken ook. Vaak zijn dat haltes waar je een paar minuten stilstaat.” Maar dan moet daar wel ruimte voor zijn in de route. “In Amsterdam rijden we nog maar 30 km/uur. Dat rijdt niet fijn. Het schiet niet op en je hebt ook weinig mogelijkheden om je vertraging in te halen.” Dat levert nog wel eens boze gezichten op. “Het zijn opvallend genoeg vooral oudere mensen die soms boos worden als de bus te laat is. Bij jongeren maak ik dat zelden mee. Die lijken zoiets te hebben van: dat kan nu eenmaal gebeuren.”
Maaikes favoriet: lijn 73 uit Uitgeest bij de Haarlemse centrumhalte
Foto: Martin Oudenaarden
Dronken reizigers
Agressie heeft Maaike gelukkig nog nooit meegemaakt. “Ik heb respect voor de reiziger en daarom heeft de reiziger respect voor mij. Natuurlijk, er is een kleine groep die dat niet heeft. Maar over het algemeen gaat het gewoon goed. Als chauffeur heb je hier ook wel zelf invloed op. Hoe je omgaat met mensen bepaalt veel.” Toch zijn niet alle reizigers even fijn om te vervoeren. “De nachtdiensten vind ik niet heel fijn. Niet vanwege de werktijden, daar zit ik niet mee. Maar je krijgt dan eerder reizigers die een slok op hebben. Laatst spuugde een beschonken passagier de hele bus onder. Wat moet je dan? Ik heb mijn raampje dichtgerold en de rit maar gewoon uitgereden. En daarna meteen naar de wasstraat. En ja, soms worden mensen met een slok op ook wel eens wat vervelend. Maar de aanwezigheid van andere reizigers helpt veel, die grijpen dan ook wel eens in.”
Zorgeloos
Over het algemeen gaat Maaike zorgeloos de weg op. Een enkel moment daargelaten. “Laatst reed ik een bus waarvan de rolstoelplank defect was. Toen was ik wel bezorgd. Wat als er straks iemand met een rolstoel komt? Moet ik dan echt zeggen dat hij op de volgende bus moet wachten? Gelukkig gebeurde dat niet.” De meeste reizigers kunnen zichzelf goed redden. “Veel reizigers herken ik ondertussen ook wel. Dan weet ik, voor deze reiziger moet ik dicht bij de stoep stoppen zodat hij makkelijk kan instappen. En deze reiziger moet ik even helpen met de incheckapparatuur.”
Toiletpauzes
En als de buschauffeur even een toiletpauze nodig heeft? “Dat zit goed, we hebben in iedere pauzeruimte een toilet”, zegt Maaike. “Laatst had ik pauze op station Sloterdijk. We zijn dan welkom bij onze collega’s van het GVB. Prima, maar ik ken er niemand. Ik ben toen tijdens mijn pauze maar even in mijn eigen bus gebleven. Maar later in IJmuiden had ik 3 minuten bij een halte en heb ik alsnog een toiletpauze genomen. Of ik me dan opgejaagd voel? Nee hoor, dat is toch tijd zat.”
Nooit een conflict
Een blaas van ijzer is dus geen vereiste voor een buschauffeur. Wat dan wel? Vooral klantvriendelijkheid, denkt Maaike. “Ik zeg altijd netjes iedereen die instapt gedag, ook als ze niets terugzeggen. En ik heb in die 8,5 jaar nog nooit een conflict gehad met een reiziger. Ook in het verkeer gaat het goed als je zelf actief anticipeert. Een collega zei eens: iedereen kan buschauffeur worden, maar niet iedereen kan een goede buschauffeur worden.” Maaike ziet de toekomst rooskleurig tegemoet, ook al loopt straks de concessie van Transdev na 2027 af. “Ik verwacht eigenlijk dat Transdev hier gewoon altijd blijft. Het bedrijf hoort ook gewoon in onze regio. Maar anders zien we het wel. Je weet toch nooit wat de toekomst brengt.”