De visie op de stad en Amersfoort en omgeving in de nabije decennia, zoals bedoeld in de z.g. omgevingsvisie, wordt gekenmerkt door een aantal mogelijk botsende factoren waarbij meer Openbaar Vervoer een deel van de oplossing kan zijn.
Enerzijds bestaat de wens tot behoud van natuur en landschap met factoren zoals luchtkwaliteit, klimaat, binnenstedelijk groen, hernieuwbare energie, etc.
Anderzijds wordt de wens tot wonen en werken in de stad gehinderd door hoge prijs van wonen, beperkt groen in de stad en congestie in het verkeer.
Om Amersfoort toch een aangename stad te laten zijn en te laten blijven om te wonen, te werken en te recreëren zullen er veel woningen gebouwd moeten worden in vooral het goedkopere segment. Woningen die betaalbaar zijn vanuit één modaal inkomen of minder. Anders trekken de jongere werknemers die de gemeente zo nodig heeft, zoals onderwijzers, politieagenten, buschauffeurs en verplegers, naar plaatsen waar het wonen goedkoper is. Desondanks zullen steeds meer mensen steeds meer kilometers moeten afleggen om hun werk te bereiken.
Dat zal ongetwijfeld leiden tot meer verplaatsingen per auto. Omdat Amersfoort in het midden van het land gelegen is zal niet alleen met binnenstedelijk verkeer maar ook met verkeer langs Amersfoort en naar Amersfoort toe rekening gehouden moeten worden.
Om de congestie op de A 1 en A 28 te verminderen, ook goed voor de luchtkwaliteit in de stad Amersfoort en omgeving, zal zonder uitstel gewerkt moeten worden aan versnelling van het interregionale en internationale verkeer op de knooppunten Hoevelaken en A1/A30. Immers auto’s in een file produceren viermaal zoveel CO2 als bij 80 km/uur. Het verdient aanbeveling locaal en bestemmingsverkeer binnen en naar Amersfoort zo min mogelijk over de A1 en A 28 te laten rijden door het aanleggen van goede rondwegen om de stad.
De oppervlakte van de bebouwde kom van Amersfoort is de laatste 50 jaar meer dan verdubbeld. Wijken met jonge inwoners zijn verder van het centrum komen te liggen. Snelle fietsroutes zonder veel oponthoud moeten de buitenwijken met elkaar en met het centrum verbinden.
De beste oplossing voor het woon-werkverkeer is natuurlijk een goed Openbaar Vervoer (OV). Het gezamenlijk reizen van mensen heeft ontegenzeggelijke voordelen t.a.v. doorstroming, duurzaamheid, luchtkwaliteit en energiegebruik.
Een OV gekenmerkt door een goede bereikbaarheid voor alle inwoners van de gemeente, een hoge frequentie, een betaalbare prijs en een snelle en comfortabele reis tussen vooral wonen en werken.
De loopafstand naar bushaltes zou niet meer dan 400 meter moeten zijn. Binnen de stad vraagt dat om hoge frequenties en snelle verbindingen vanuit de steeds uitdijende buitenwijken naar de OV knooppunten zoals het station Amersfoort C.
Voor reizigers naar de stad moeten OV lijnen niet eindigen in een buitenwijk (zoals nu lijn 101 en 509). De OV verbindingen met naburige plaatsen zoals Soest, Baarn, Bunschoten, Nijkerk, Barneveld, Leusden moeten uiterst aantrekkelijk voor forensen zijn. Nabij het centrum van Amersfoort zou een nieuw centraal overstappunt moet komen, b.v. bij het stadhuis om snelle verbinding tussen b.v. Nieuwland en De Wieken mogelijk te maken. De OV verbinding tussen Amersfoort C en het universitair centrum USP bij Utrecht moet perfect verlopen, ongehinderd door competentieverschillen. Rond stations en andere OV knooppunten moet voldoende ruimte blijven om multimodale overstappunten met voldoende stallingsruimten te creëren.
Van de spoorwegen mag verwacht worden dat Amersfoort in alle richtingen ieder kwartier bereisd kan worden. Daartoe dienen de frequenties van de treinen naar Schiphol, Zwolle, Apeldoorn en Arnhem verhoogd te worden naar minstens iedere 15 minuten. Ook stoptreinen naar tussengelegen plaatsen zullen minstens om de 15 minuten moeten rijden. Van de verbinding met de Randstad en m.n. met Schiphol mag verwacht worden dat er ook ’s nachts treinen zullen rijden. Planologen zullen er rekening mee moeten houden dat op termijn de spoorlijn naar Veenendaal wordt hergebruikt voor reizigersvervoer.
Onbekend is welke transportmodaliteiten in de toekomst nodig zullen zijn. Misschien meer electriciteitsleidingen, waterstofgasbuizen, hyperloops of hoge snelheidstreinen. Het daarom verstandig stroken grond langs de hoofdverkeersaders (snelwegen, spoorlijnen) vrij te houden voor de aanleg van infrastructuur in de toekomst.
Het huidige economische klimaat met een lage rente maakt het mogelijk om nu te investeren in infrastructuur. Infrastructuur die in de toekomst nodig zal zijn om aan de mobiliteitsbehoeften te blijven voldoen. Investeringen zoals die ook worden aanbevolen door de Europese Centrale Bank (ECB). Zo is nu de tijd om spoorlijnen waar 8 of meer treinen per uur per richting rijden met verschillende snelheden te verdubbelen naar vier sporen. En zo een scheiding aan te brengen tussen snelle en langzamer treinen. Binnen de stad investeringen in busbanen opdat reizigers in het OV niet worden vertraagd door overig verkeer. Investeringen in de infrastructuur van nieuwe wijken waar bewoners van het begin af aan gebruik kunnen maken van goed OV, zonder eerst twee auto’s aan te schaffen.
Samenvattend: om aan de groeiende mobiliteitsbehoefte te voorzien, in een tijd die vraagt om een beter milieu, is het nu het moment om te investeren in infrastructuur voor beter OV.
