Hoe kijkt de reiziger naar Rover?
Rover vertegenwoordigt de OV-reiziger. Maar wat vindt die reiziger daar eigenlijk zelf van? En hoe kijken verschillende reizigers en relaties naar Rover? Tijd om het ze eens te vragen.
Editie 3, 2022 | Door: Henk Wind
Foto: Martin Oudenaarden
Jongeren kennen Rover nauwelijks: tijd om actiever te worden op ‘hun’ media!
Sinds augustus verleden jaar ben ik vanuit ProRail als communicatieadviseur voor de periode van een jaar bij Rover gedetacheerd. Ik mocht me bezighouden met een interessant vraagstuk: waar staat Rover voor? En hoe brengen we onze boodschap op zo’n manier naar buiten dat we meer jongeren bereiken en meer leden werven? Om hier inzicht in te krijgen is het belangrijk om eerst uit te vinden wat het publiek en onze relaties nu eigenlijk van Rover vinden. En ook hoe onze leden en vrijwilligers de vereniging zien. Daarom heb ik een enquête breed uitgezet onder o.a. studenten, de jongerenklimaatbeweging, overig publiek en Rover-leden. De enquête richtte zich op de onderdelen naams- en rolbekendheid, support, huidige en gewenste identiteit, en de huidige communicatie.
Naamsbekendheid verschilt
Veel jongeren hebben wel eens van Rover gehoord, maar kennen de organisatie nauwelijks. De oudere respondenten kennen Rover wel. Daarin speelt mediakeuze een rol. Boven de 45 jaar kennen respondenten Rover vooral via de ‘oude’ media: radio, tv en kranten. Jongeren kiezen andere media – sociale media, blogs en vlogs – en vinden de boodschap van Rover lang niet altijd interessant. De website vinden ze niet voldoende uitnodigend om regelmatig te bezoeken. Wel staan de meeste respondenten positief tegenover Rover. Maar hoewel jongeren de doelen steunen, zouden zij Rover nauwelijks bij vrienden of familie aanbevelen of zelf lid worden. Boven de 35 jaar is die bereidheid groter. Argumenten om lid te worden van Rover zijn dat het goed is een belangenbehartiger te steunen, die onafhankelijk werkt van de politiek en samenwerkt met andere belangenvertegenwoordigers. Wat andere mensen tegenhoudt is dat Rover (te)veel aandacht heeft voor de trein en het beeld van een ‘oude mannenclub’; ouderwets en conservatief. Ook vinden sommige mensen Rover te activistisch.
Trein het belangrijkst?
Het beeld dat Rover oproept bij de respondenten is dat van een gedreven, kleine, dappere, deskundige, maar ook enigszins ouderwetse/conservatieve belangenbehartiger, die vooral bestaat uit oudere mannen die zich inzetten voor OV. Daarbij leeft het beeld dat er veel aandacht is voor de trein(dienstregeling) en minder voor andere OV-vormen. Dit is wel een beetje te verklaren: de verschillende bussen, metro’s en trams vallen onder het toeziend oog van de vele Rover-vrijwilligers in de regio. Zij werken zelfstandig binnen hun eigen gebied. Het landelijk kantoor van Rover ondersteunt deze vrijwilligers maar pakt zelf ook landelijke onderwerpen op. Dan gaat het vaak over de trein, waarvoor Rover ook lid is van het landelijk consumentenoverleg Locov.
Foto: Martin Oudenaarden
Niet alleen de trein is belangrijk, ook de bus en de (deel)fiets in Drenthe.
Deskundigheid gewaardeerd
Relaties heeft Rover met andere consumentenorganisaties, met de politiek maar vooral ook met OV- bedrijven. Ook zij staan positief tegenover Rover en vinden de inbreng vanuit de reiziger waardevol. Zelfs al staan de partijen soms lijnrecht tegenover elkaar, de relaties van Rover laten weten waardering te hebben voor de bereidheid tot meedenken. Ze zien Rover als de aanjager om het OV na corona weer in de benen te krijgen. Rover wordt bovendien gezien als deskundig. Het oordeel van Rover is daarmee een belangrijke kwaliteitstoets voor verschillende plannen. Binnen Rover leeft veel kennis van het openbaar vervoer en meerdere ‘Rovers’ weten complete dienstregelingen uit hun hoofd. Voor de vergaderpartners is dit altijd indrukwekkend. Wel geven zij mee dat Rover best iets strategischer naar thema’s mag kijken en wat minder op de (minuten)details.
Sterk familiegevoel
Vrijwilligers zijn de drijvende kracht achter de vereniging. Zij moeten vaak de rol van een serieuze gesprekspartner vervullen tegenover OV-bedrijven en regionale overheden. Voor dit onderzoek hebben een aantal vrijwilligers zichzelf en de vereniging kritisch onder de loep genomen. Zij zien Rover als een vereniging met een sterk familiegevoel en een snel netwerk. Er zijn wel veel oude leden. Jongeren zijn nodig, maar het is moeilijk die te vinden en vervolgens te binden. Rover is volgens de leden een kennisorganisatie met hoge betrokkenheid en deskundigheid. Wel mag Rover meer zelf de agenda bepalen; nu moet men vooral reageren op wat de OV-bedrijven verzinnen. Daarbij is veel oog voor het OV in de Randstad, maar er is ook aandacht nodig voor (duurzaam) OV in regio’s. Daar moet Rover zich steviger laten horen wanneer bussen dreigen te verdwijnen, vinden de vrijwilligers. Belangrijke thema’s voor hen zijn betaalbaarheid en duurzaamheid.
Wat nu?
Al met al is dit veel informatie waar je iets mee kunt in de communicatie, en waarvoor ik ook een plan ben gaan maken. Rover kan meer bereiken door op meerdere borden te gaan schaken. Bijvoorbeeld door online sterk aanwezig te zijn, door zichtbaar te zijn op relevante OV-congressen en -seminars, door die laatste zelf te organiseren en tegelijkertijd te zorgen dat ze bij de doelgroepen terechtkomen via de diverse online kanalen. Op de website en social media kan Rover beter aansluiten bij wat de diverse doelgroepen interesseert. Hiervoor hebben we bij Rover nagedacht over een aantal thema’s die veel reizigers belangrijk vinden en waarop we dan ook zelf meer zichtbaar willen zijn, zoals betaalbare OV-tickets en internationaal OV. Rover is tenslotte de stem van de reiziger en moet zich dus vooral laten horen. Alleen zit die reiziger tegenwoordig niet alleen in de bus of de trein, maar bijvoorbeeld ook in een deelauto of op een ‘scooter-to-go’. Deze reiziger heeft niet alleen te maken met dienstregelingen, maar bijvoorbeeld met bescherming van zijn of haar gegevens en privacy. Kortom: het is tijd om na te denken over de reiziger van de toekomst. Want zo kan Rover ook de reizigersvereniging van de toekomst worden en blijven.