Woerden–Valencia per trein voor doorzetters

Het congres in Valencia dat ik wilde bezoeken en dat in juni 2020 niet doorging, werd in juni 2022 alsnog gehouden. De hele treinreis van Woerden naar Valencia bleek (alleen toen) mogelijk in één dag. Op de terugweg was ergens een overnachting nodig. Begin 2022 hadden we via treinreiswinkel.nl onze ideale reis uitgestippeld. Toen we in april wilden boeken bleek dat de Treinreiswinkel geen losse tickets naar Spanje kon aanbieden; men raadde Interrail aan. Dus regelden we Interrailpassen voor vier dagen binnen een maand. Vervolgens bleek het onmogelijk om sommige hogesnelheidstreinen te reserveren, wat verplicht is. Door andere dagen en andere tijden te proberen kwamen we toch tot een aanvaardbaar schema:

Heenreis 21 juni

06:28 v Woerden

07:11 v Rotterdam

10:17 v Brussel Zuid

15:11 v Valence TGV

20:15 v Barcelona Sants

22:55 a Valencia Jq. Sorolla

Terugreis 29 en 30 juni

16:13 v Valencia Jq. Sorolla

18:55 a Barcelona Sants

overnachting

08:15 v Barcelona Sants

16:15 v Valence TGV

20:52 v Brussel Zuid

22:25 v Rotterdam

22:58 a Woerden

Blunder
Na een uurtje piekeren en proberen hadden we de noodzakelijke reserveringen geregeld, behalve Barcelona–Valencia v.v. Dat kon namelijk alleen direct bij vervoerder Renfe. Na veel puzzelen op een moeizame website arriveerden de tickets per e-mail. En ineens besefte ik welke blunder ik had begaan: in plaats van reserveringen had ik complete vervoerbewijzen gekocht – terwijl de ‘kale’ reis al was betaald met Interrail. Door te annuleren zou ik ook de reserveringen kwijt zijn, met een fors risico om in Barcelona te stranden. Pogingen om het geld terug te krijgen liepen uiteindelijk op niets uit.

Heenreis

Op 21 juni nemen we bijtijds de trein van Woerden naar Rotterdam; je wilt niet meteen al de eerste aansluiting missen. De Thalys is al wel 3 minuten te laat. Boven het Hollands Diep hebben we een prachtig uitzicht. Bij Mechelen wordt al jaren gewerkt aan het spoor en ook nu rijden we er in een sukkeldrafje langs. Kort daarop rijden we hoog over het enorme emplacement bij Schaarbeek.

Oponthoud in de tunnel tussen Brussel Noord en Brussel Centraal is niet fijn bij een overstap van 9 minuten. Bovendien kondigt de conducteur aan dat in Brussel Zuid de deuren pas opengaan na koppeling van onze trein aan een ander stel; dat wordt 10:18 in plaats van 10:08. Onze aansluiting vertrekt om 10:17, op een ander perron. Als we het goede spoor hebben gevonden, staat daar geen trein.

Tot onze opluchting heeft de TGV Brussel–Marseille ook vertraging; om 10:31 rijdt hij binnen en om 10:44 vertrekt hij. Tot Marne La Vallée zit de trein heel vol, maar vanaf hier zijn er lege plaatsen. Bij nadering van Lyon wordt iets omgeroepen over Valence en Barcelona. Het is niet duidelijk wat er gebeurt als we blijven zitten tot Valence, maar wel dat in Lyon de overstap haalbaar is. Dus nemen we het zekere voor het onzekere. In Lyon arriveren we niet om 14:00, maar om 14:30. Gelukkig staat de trein naar Barcelona, die om 14:37 vertrekt, aan de overkant van het perron.

Het valt meteen op dat deze AVE veel vloeiender rijdt dan de TGV, zelfs in wisselstraten. De rit langs de Franse Middellandse Zeekust biedt schitterende vergezichten. Na Perpignan moeten de mondkapjes op; met flinke vaart doorkruisen we de Pyreneeën. In Barcelona vinden we rust voor wat stationsvoedsel.

Valencia

Voor de hogesnelheidstrein naar Valencia moet de bagage door de scanner. In het Alvia-treinstel valt de royale beenruimte op. Volledig bezet vertrekt de trein op tijd om 20:15. Even voorbij Tarragona gaat de vaart eruit en het klinkt of we rijden over losliggende rails. Later geeft het scherm in de wagon aan dat we doorgaans net tegen 200 km/uur halen. 

Keurig op tijd komen we aan in Valencia, in 138 gesticht door de Romeinen. Zowel wat inwoners als wat economie betreft is het de derde stad van Spanje. Voor langeafstandstreinen heeft het een speciaal station, dat is genoemd naar schilder Joaquín Sorolla. Dit heeft zowel normaalspoor (1,435 m) als breedspoor (1,668 m). Valencia Jq. Sorolla is aangelegd op een deel van het emplacement van het Estació del Nord, waarvan het 800 meter verwijderd is; tussen beide stations rijdt een pendelbus. Verder heeft Valencia een uitgebreid busnetwerk, zes metro- en drie tramlijnen en een heleboel taxi’s.

De terugreis

Terug naar Nederland gaat in twee etappes met een overnachting in Barcelona. Alle plaatsen in de Alvia-trein zijn bezet. Met 4 minuten vertraging verlaten we Valencia om 16:17. Kort voor Tarragona houdt de trein even halt, maar Barcelona bereiken we om 18:54 in plaats van 19:00.

De volgende ochtend verlaten we Barcelona keurig op tijd om 08:15, al wijst de klok in de trein ten onrechte 08:21. De trein is net niet helemaal vol. Tussen Figueres en Perpignan is er een paspoortcontrole en even na Narbonne (waar veel mensen uitstappen) worden de passen en de vervoerbewijzen nog eens gecontroleerd, net als ook de koffie langskomt. Van Narbonne naar Montpellier gaat het heel kalm, maar kennelijk is dit geen hogesnelheidstraject want we komen op tijd aan (58 minuten voor een kleine 100 km). Hier stroomt de trein weer aardig vol. Vanaf Nîmes zijn zowat alle plaatsen bezet en nu gaat het in volle vaart naar Valence.

Wachten

In Valence moeten we drieënhalf uur doorbrengen; een betere aansluiting is er niet. Die keuze lijkt onvermijdelijk: óf je gaat via Parijs met de metro van Gare de Lyon naar Gare du Nord, óf je gaat ergens duimendraaien. Af en toe trilt het station als er een TGV onderdoor raast; lang niet elke sneltrein heeft hier een halte.

Onze trein naar Brussel van 16:15 is helemaal vol. Twee jongens met fietsen worden aanvankelijk geweigerd maar na protest krijgen ze toch een plek bij de bagagerekken – wat het gangpad effectief blokkeert.

Uit Lyon vertrekken we met 7 minuten vertraging en pas na een kwartier van horten en stoten komt de trein ‘op stoom’. Alle volgende stops worden 10 minuten te laat bereikt en dat is zorgelijk, omdat we in Brussel Zuid maar 9 minuten overstaptijd hebben. Dat pakt dan ook verkeerd uit: als we het perron van de Thalys bereiken, zien we onze lege zitplaatsen al langsrijden.

Gelukkig gaat er een half uur later, om 21:22, nog een Eurostar naar Amsterdam. Alhoewel… eerst staat er dat het vertrek nog bevestigd moet worden, later wordt dat omgezet in een vertraging van 55 minuten en uiteindelijk zelfs 70 minuten. Troost ontbreekt, want in Brussel Zuid sluiten om 21:00 alle winkels en horecavoorzieningen. Vanaf 21:30 zijn ook de toiletten dicht.

Spanning

De stewards die in Brussel klaarstaan voor het Eurostartraject naar Amsterdam, snappen onze situatie: we mogen sowieso deze laatste verbinding naar Nederland benutten. Ruimte zat: de helft van de plaatsen is onbezet.

De aansluiting in Rotterdam gaat intussen nijpen. We moeten rekenen op aankomst 23:35 en precies dan gaat de laatste trein naar Gouda die nog aansluit op de laatste sprinter naar Woerden. Of het wordt de intercity van 23:42 naar Leiden, waar we ook nog kunnen overstappen naar Woerden. We bereiken Rotterdam om 23:35, dus dat betekent omreizen via Leiden. Nog net voordat we instappen zien we dat de trein naar Gouda 5 minuten vertraging heeft. Die gok moeten we wagen en waarachtig, het lukt. Met een pauze van 10 minuten in Gouda bereiken we om 00:28 ons eigen stadje. Bussen zijn er dan niet meer, dus nemen we OV-fietsen naar huis.

Zorgeloos is anders

De trein is hoe dan ook mijn favoriet voor lange reizen. Dat Barcelona en zelfs Valencia in één dag te bereizen zijn maakt de trein een serieuze concurrent van het vliegtuig. De fraaie uitzichten onderweg dragen sterk daaraan bij. Anderzijds doet de stress over krappe overstappen afbreuk aan het genoegen. Achteraf bezien vroeg dit retourtje Valencia veel aanpassings- en doorzettingsvermogen.