Jaarvergadering 2018

Hierbij nodigt het bestuur van Rover Holland Rijnland u uit voor de jaarvergadering te houden op maandag, 24 september om 14.00uur in “de Vergulde Kruik” Haarlemmerstraat 22, Leiden.

Agenda  algemene ledenvergadering

1. Opening en mededelingen
2. Jaarverslag 2017-2018
3. Bestuurssamenstelling

De huidige leden Hans van Dam, (voorzitter), Frits van Oosten (secretaris), Han Poortman en Jan van Dijk zijn bereid zich opnieuw beschikbaar te stellen. Wilke Ruiter trad het afgelopen jaar toe tot de bestuursvergaderingen en wordt nu voorgedragen als lid van het bestuur. Het bestuur zou daarnaast graag versterking zien ten behoeve van de taak social media communicatie. U kunt zich tot aan de vergadering aanmelden.

Het bestuur wordt ondersteund door de adviseurs Fred van Assendelft, Paul Bordewijk, Laurens Beijen, Minco de Groot, Cock Huigen, Bram van der Loefff, Kees Rotteveel en Hans Tebra.

4. Rondvraag en sluiting besloten deel.

5. Thema (openbaar deel)

Hoe blijven stadswijken- en regio verbonden met het centrum van Leiden?

Het gemeentebestuur is voornemens om  het aantal bussen door de Breestraat te verminderen en de bestaande busverbinding via de Stationsweg geheel onmogelijk te maken. Hiermee hangt samen de wens om kleinere bussen door het centrum in te zetten. Een voorstander en een tegenstander van deze voornemens zullen met elkaar en met de aanwezigen in debat gaan. De vervoerkundige van Arriva Leiden, Wout Terra, zal de gevolgen voor het OV toelichten. De (interim-) centrummanager van Leiden, Hans Gennotte,  zal vanuit city-marketing oogpunt op de ideeën ingaan...

Jaarverslag 2017-2018 Rover Holland Rijnland

 Keerpunt in de geschiedenis van het OV?

Het afgelopen jaar mag misschien wel een keerpunt genoemd worden in de geschiedenis van het Openbaar Vervoer. Meest zichtbaar hierin is de publicatie van de brede alliantie Mobiliteit. De Mobiliteitsalliantie is een brede coalitie van partijen uit de Nederlandse autowereld, de tweewielerbranche, het wegtransport en het openbaar vervoer. Zeven organisaties gaven het startsein voor een nieuwe beweging.  De NS, RAI-Vereniging, Transport en Logistiek Nederland (TLN), ANWB, stadsvervoerders GVB, RET en HTM, de Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (FMN) en KNV hebben een gezamenlijk manifest opgesteld. Tijdens een speciale bijeenkomst van de Alliantiepartijen op 9 februari 2017 hebben ook de Fietsersbond en ROVER zich achter het manifest opgesteld. 

De jaarvergadering 2017 van Rover Holland Rijnland is dan ook aan dit thema besteed met Pedro Peters, voormalig directeur-bestuurder van de RET, als belangrijke gast en inleider.

Met het manifest ontstaat er een breed besef dat het OV en de particuliere auto een gelijkwaardige positie hebben in de vraagstukken van mobiliteit. Dat het anders moet, slimmer, flexibeler, groener en veiliger, begint langzaamaan zichtbaar te worden. Langzaam, maar zeker.  We zien ook in deze regio dat de verandering is ingezet, al gaat het soms met horten en stoten.  Dat één van de grootse busstations van het land bij Leiden CS na jarenlange plannen toch niet verplaatst wordt naar een kleinere locatie mag misschien zelfs wel  spectaculair genoemd worden. De voorgenomen vastgoedontwikkeling rond Leiden CS staat eindelijk niet meer als hoogste prioriteit op het lijstje van de plaatselijke politiek. Iedereen lijkt er van overtuigd dat Leiden CS een belangrijk regionaal knooppunt is en dat er ook ruimte moet zijn voor groei van de mobiliteit. 

Invloed van Rover?

In een column van (de voorzitter van ) Rover noemden we de stedenbouwers  als de belangrijkste tegenstrevers, zij zien de bus vaak nog als een lastig obstakel waar teveel ruimte voor nodig zou zijn.  Een treinstation is prima, en daar dient stedelijke ontwikkeling plaats te vinden. Het bijbehorende busstation neemt dan teveel dure grond in beslag en kan beter op afstand worden geplaatst. In de loop van 2017 werd duidelijk dat er geen draagvlak bestaat voor het wegpoetsen van een belangrijk OV-knooppunt. Eind 2017 hakte het college van B. en W. van Leiden de knoop door: géén verplaatsing naar een kleiner busstation aan de achterkant van Leiden CS, maar werken aan een integraal OV-knooppunt.  De stemming in de politiek lijkt langzaam te veranderen, maar  het is een taai, stroperig proces. Met een tweede versie van ‘Bouwstenen voor een Leidse OV-visie’ zie : https://www.rover.nl/images/Afdelingen/Leiden/Bouwstenen_Leidse_OV-visie_2.0_.pdf. 

We hebben in een positieve toonzetting helder gemaakt waar de knelpunten zijn en welke oplossingen noodzakelijk en haalbaar zijn. Het Gemeentebestuur nam kennis van deze visie, maar heeft er in het afgelopen jaar helaas niets mee gedaan. Geen enkele aanbeveling is door de gemeente Leiden opgepakt. De gesprekken met het College van B. en W.  waren uitermate plezierig, maar we hebben nog niet dezelfde opvattingen over het versterken van het OV.  Het verwijderen van enkele buslijnen uit de Breestraat en het investeren in een route om het centrum heen wordt door de politiek gezien als een bijdrage aan een beter OV.  Het college ziet het liefst nóg minder bussen in de Breestraat en ook de kortste route naar Leiden CS zou in die visie niet meer via de Stationsweg mogelijk zijn in combinatie met fiets en voetganger. ‘City-marketing’ krijgt zo prioriteit boven duurzaamheid. Inmiddels is er wel een ‘Museumlijn’: met een busje langs musea via  onder andere Stationsweg en Breestraat. Juist deze route staat merkwaardigerwijs voor het reguliere OV ter discussie bij de  gemeente Leiden. De door bewoners en door Rover bepleitte verbetering van stadslijnen naar de Merenwijk  wordt binnenkort gerealiseerd Nu er in de afgelopen periode fors is geïnvesteerd in twee parkeergarages kan het nieuwe college van B. en W. de komende periode veel aandacht geven aan het openbaar vervoer in de stad.   

Modernisering van buslijnen

Het regionale busnetwerk moderniseerde in 2017. De R-net busverbinding Leiden – Zoetermeer is een succes met een flinke groei van het aantal passagiers. In de spits een luxe bus om de 4-6 minuten tussen de twee stadscentra in 20 minuten bereikbaar: dit is het model waar Rover zich van harte  achter schaart. De hoge frequentie en de luxe voertuigen zullen hieraan bijdragen. Overigens is de sterkste groei op dit traject binnen Leiden zelf, met name van Leiden CS naar de binnenstad.

In 2017 zijn er in dit gebied nog drie nieuwe R-Net verbindingen tot stand gekomen: Leiden naar Leiderdorp, Gouda – Schoonhoven en Alphen a/d Rijn Schiphol. Wij zien een soortgelijke verbetering tussen Katwijk en Leiden CS als zeer noodzakelijk. De werkzaamheden voor een nieuwe autoweg maakt dit vooralsnog onmogelijk tot 2020.  Dezelfde werkzaamheden maakten het echter wel mogelijk om dieper in het BioSciencepark met bussen te rijden. Ook het aantal bussen in de spits dat het BioSciencepark aandoet is het afgelopen jaar verhoogd.

Rover heeft voorstellen gedaan voor een sterke verbetering van de buslijnen tussen Leiden CS en Noordwijk, Lisse en Katwijk-Noord. Op sommige verbindingen kan een winst op de reistijd worden gerealiseerd van 10-15 minuten. In de dienstregeling 2019 is een klein deel van de voorstellen overgenomen. We gaan ervan uit dat er in de dienstregeling 2020 meer te zien zal zijn. De hiermee ‘verdiende’ dienstregelingsuren ziet Rover graag ingezet voor een seizoensbuslijn van Leiden CS naar het strand van Wassenaar en van Langevelderslag.  Thans bestaat zo’n verbinding met het strand nog niet.

Kleine kernen

Het succes van de snelle buslijn 400 van Leiden CS naar Zoetermeer gaat ten koste van de verbinding met Zoeterwoude-Dorp. De loopafstand naar een halte is voor de bewoners hier een stuk groter geworden. Het “rechttrekken” van buslijnen leidt dus ook tot negatieve effecten. Zo heeft Rover zich in Oegstgeest met succes verzet tegen een andere lijnvoering. Door deze verandering zou het centrum van Oegstgeest verstoken raken van een buslijn. In het afgelopen jaar heeft Rover aan de Haagse Hogeschool medewerking gevraagd om de vraag naar het OV in Oegstgeest beter in kaart te krijgen. In het voorjaar van 2018 gaven de studenten hierover een presentatie.

In drie verschillende subgroepen hebben studenten verslag gedaan van hun bevindingen en aan Rover enkele waardevolle aanbevelingen kunnen geven. Studenten stelden vast dat bedrijven en instellingen het eigen personeel faciliteert voor het gebruik van een particuliere auto. Een OV-kaart verstrekken ipv een lease-auto beschikbaar te stellen kan vanuit Rover bij de betrokken instellingen en bedrijven ter discussie worden gesteld.   

Leiden – Zoeterwoude - Hazerswoude

De provincie Zuid Holland heeft ten tijde van de Rijn Gouwe Lijn een budget gereserveerd voor de aanleg van een station Zoeterwoude Meerburg. De NS heeft (na de verandering van light rail naar sprinter) nooit iets gezien in deze halte gezien de beperkte omvang van het aantal reizigers. Voorkomen moet worden dat er een station wordt aangelegd waar geen treinen stoppen. Rover stelt voor om het budget nu te besteden aan een verbetering van de busverbinding Leiden – Zoeterwoude – Hazerswoude. De Hoge Rijndijk is een fors knelpunt voor het OV en de nieuwbouw in Zoeterwoude-Rijndijk vergt ook een betere verbinding. Dit alles kan door lijn 187 te splitsen bij Heineken (het gedeelte Oegstgeest – Heineken wordt dan onderdeel van het stadsnet Leiden) en een nieuwe buslijn ( 188) te laten rijden vanaf Lammenschans via een brug over het Rijn-Schiekanaal ter hoogte van Roomburg. In een brief aan de overheden en Arriva doet Rover een concreet voorstel hiervoor. Onderzocht moet worden of de bestaande fietsbrug verbreed kan worden dan wel dat er een geheel nieuwe brug  hiervoor nodig is.

Trein Leiden – Alphen -Utrecht

In het Regionaal overleg consumenten OV (Rocov) doet Rover actief mee.. In dit Rocov-overleg zetten de provincie Zuid-Holland en de vervoerder Arriva zich zichtbaar in voor verbeteringen en groei van het OV. De sterke verbeteringen in de treinverbinding Alphen a/d Rijn – Gouda (waarvoor de provincie verantwoordelijk is) zijn ook hier uitvoerig besproken. De NS-dochter Abellio rapporteert jaarlijks aan het Rocov over de resultaten van deze spoorlijn. Sinds eind 2017 is hier een kwartierdienst ingevoerd en zijn er twee nieuwe stations geopend.

De frequentieverhoging op het traject Leiden –Utrecht is na 20 jaar discussie nog niet gerealiseerd. Even leek het er op dat Prorail alsnog een frequentieverhoging ziet zitten met 2 intercities en 2 sprinters per uur zonder een stop van de intercities op Lammenschans. Dit laatste is voor Rover echter onaanvaardbaar. Bijna 50% van de Leidse bevolking woont dichterbij Lammenschans dan bij Leiden CS. Bovendien groeit Leiden CS al  boven de capaciteit uit.  Het achterwege laten van de stop op Lammenschans brengt ook geen verder voordeel met zich mee en leidt tot een langere keertijd op Leiden Centraal.

Naar een nieuw Leiden CS

Het beëindigen van de oorspronkelijke vastgoedontwikkeling op Leiden CS mag voor Rover een grote uitdaging genoemd worden om te komen tot een integraal OV-knooppunt. De komende jaren wil Rover hieraan meewerken, in goed overleg met partners als de Burgertop L750, de Fietsersbond en buurt- en wijkcomités.

Station Merenwijk

In de door Rover gepresenteerde “bouwstenen voor een OV-visie” én in de gesprekken met de wethouder én in bijeenkomsten van de NS pleit Rover voor al geruime tijd een station Merenwijk. Bijkomend effect van een nieuw station Merenwijk kan zijn dat het zeer drukke Leiden CS wordt ontlast.

De nieuwe busconcessie

De  busconcessie voor Zuid-Holland Noord is verlengd tot december 2022 . Vanaf dat moment wordt er door de provincie Zuid-Holland een nieuwe concessie in dit gebied verleend.  Bij de onderhandelingen over het verlengen van de concessie heeft Arriva aangeboden om de hybride bussen die nu het stadsnet Leiden rijden al komend december te vervangen door volledig electrische bussen. Het opladen zal gebeuren bij station de Vink en bij Leiden CS.

Een nieuwe Raad en een nieuw college van B. en W.

In het kader van de gemeenteraadsverkiezingen hield Rover, samen met de Fietsersbond,  een succesvol politiek forum. Alle raadsfracties waren vertegenwoordigd en bleken verschillend genoeg in de opvattingen over OV om een goed gesprek mogelijk te maken met het aanwezige publiek.

Het nieuwe college van B. en W. ( D66, GroenLinks en PvdA) heeft duurzaamheid als speerpunt van het beleid geformuleerd. In het kennismakingsgesprek met de nieuwe wethouder mobiliteit heeft Rover duidelijk kunnen maken wat dit collegebeleid voor het OV zou moeten betekenen.

Leiden, augustus 2018