Hamont-Weert, in België is alles klaar maar in Nederland ontbreekt de bovenleiding

Twee Belgische ministers, een Nederlandse staatssecretaris, de gouverneur van de provincie Limburg en de regiodirecteur van ProRail waren op 19 december 2022 naar Weert gekomen om zich te laten informeren over de treinverbinding Hamont-Weert. Mogelijk zit er schot in dit dossier.

Aan de Belgische zijde van de spoorlijn zijn de aanpassingen gereed. De lijn is de afgelopen jaren tot aan Hamont-Achel geëlektrificeerd. Nu moet het laatste stukje van 8 kilometer tot in Weert nog worden geëlektrificeerd. Al jaren wordt er vanuit België en Nederland gelobbyd voor die grensoverschrijdende spoorverbinding, in de tijd dat de trein stil staat in Hamont kan die heen en weer rijden naar Weert.

Het is vreemd dat er maar twee stoptreinverbindingen tussen België en Nederland zijn. Dit is een vreemde situatie in het kader van een Europa zonder grenzen. Als deze verbinding zou worden gerealiseerd zouden reizigers vanuit Eindhoven en Weert niet meer afhankelijk zijn van een omweg via Maastricht en Roosendaal om in Antwerpen of Brussel te komen. Dit is goed voor het verkeer tussen Vlaanderen en Nederlandse economische kernen.

Lange tijd leek de verbinding hoog op de politieke agenda te staan. In Nederland nam de regering-Rutte III het project zelfs expliciet op in zijn regeerakkoord. Maar bij de vorming van de nieuwe regering-Rutte IV ontbrak deze spoorlijn. Uit Nederlandse studies bleek het door de NMBS geschatte 1050 reizigers per dag niet opwoog tegen de kosten, die door ProRail op 50 tot 150 miljoen euro werden geschat.

De oorzaak van deze hoge kosten zijn een extra brug over het kanaal, een extra perron en het doortrekken van de voetgangerstunnel. Om het station Weert geschikt te maken voor de verbinding naar Hamont is er een goedkopere oplossing. De stoptrein naar Eindhoven kan verplaatst worden naar spoor 2a. Er moet dan net zoals bij spoor 3a een wissel geplaatst worden van spoor 2 naar spoor 1. De trein naar Hamont kan dan gebruik maken van spoor 3a en de stoptrein naar Eindhoven van spoor 2.

Als eenmaal deze trein gaat rijden bestaat de kans dat veel meer mensen van deze verbinding gebruik zullen maken. Dit omdat er gebruik is gemaakt van standaardberekeningen. Een voorbeeld hiervan is de berekening van het aantal reizigers die gebruik zou maken het nieuwe station Maarheeze, de berekende aantallen waren veel te laag.

Momenteel wordt er nog een onderzoek door de Rebelgroup uitgevoerd in opdracht van de Nederlandse ministerie. De resultaten worden in april verwacht. Dan moet duidelijk worden of de kosten daadwerkelijk omlaag kunnen en wat het reizigerspotentieel is. Later in 2023 zal de Nederlandse ministerie bestuurlijk overleg voeren om vervolgens knopen te kunnen doorhakken.

De vTv is een Belgisch- Nederlandse vereniging voor de belangenbehartiging van treinreizigersvervoer in de Belgische Kempen en grensoverschrijdend vervoer. De vTv is actief om de verbinding Hamont te realiseren, verdere informatie is te vinden op de vTv-website.