Komt de IJzeren Rijn weer terug?

Uit een Vlaamse studie over de IJzeren Rijn, de goederenspoorlijn tussen Antwerpen en het Ruhrgebied via Weert en Roermond, blijkt dat na een investering van 770 miljoen euro deze goederenroute na lange tijd weer gereden zou kunnen worden, waarbij dan in plaats van het Meinwegtracé de route verlegd kan worden langs Venlo om daarna aan te sluiten op de bestaande spoorlijn via Kaldenkirchen en Viersen.

Daarnaast kost de aanleg van de spoorbocht bij Venlo richting Duitsland 250 miljoen euro. Er zijn nog een aantal  aanpassingen nodig zoals het verdubbelen van een gedeelte van de Maaslijn. Bovendien is er ook in zowel Roermond als het Duitse Viersen een extra stukje spoor nodig (spoorbocht) om zonder te moeten keren langs deze stations te kunnen rijden. In Roermond ten behoeve van een directe doorgaande route tussen Weert en Kaldenkirchen, en in Viersen ten behoeve van een directe doorgaande route tussen Kaldenkirchen en Krefeld, Duisburg en verder.

De IJzeren Rijn werd al in 1843 in gebruik genomen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werden de goederentreinen omgeleid via de Montzenroute (met een veel langere rijtijd) maar ook sindsdien rijden de meeste  goederentreinen tussen België en Duitsland via deze route direct ten zuiden van Limburg en langs Aken. Dit heeft er uiteindelijk toe geleid dat het oorspronkelijke tracé van de IJzeren Rijn sinds 1991 niet meer in gebruik is.

In Limburg zijn er nogal wat tegenstanders van heropening van de IJzeren Rijn omdat het oorspronkelijke tracé door het Nationaal Park de Meinweg loopt. De gemeenten langs het tracé zien niets in heropening van de goederenspoorlijn mede omdat het nu voorgestelde tracé een flinke impact heeft op leefbaarheid en de natuur. Ook in Wallonië zijn er tegenstanders omdat een heropening van de IJzeren Rijn onder andere ten koste zou gaan van aan de Montzenroute gerelateerde werkgelegenheid. Bovendien werden er grote investeringen gedaan in renovatie van infrastructuur op de Montzenroute en deze route is sinds eind 2008 ook volledig geëlektrificeerd.

Vlaanderen ziet het rapport van de studie over de IJzeren Rijn echter als een doorbraak van het Rhein-Ruhr-Rail Connection (3RX-tracé) in het al tientallen jaren voortslepende dossier. De Vlaamse overheid gaat dan ook met de regeringen van Nederland en Duitsland aan tafel zitten. De Belgische regering beschuldigde de Nederlandse regering van vertragingstechnieken om de concurrentiepositie van de Rotterdamse haven te beschermen.

Het standpunt van de Provincie Limburg is dat de heropening van de IJzeren Rijn nog altijd ver weg is, dit omdat de kosten in dit nieuwe plan zes keer hoger zijn dan de verwachte baten.