Nieuwe concessie Limburg

Gemengde gevoelens

Na groot tumult rondom het lekken van geheime bedrijfsinformatie naar NS-dochter Abellio is de concessie Limburg uiteindelijk gegund aan Arriva. Die naam zien we sinds afgelopen december op de Limburgse treinen en bussen. Is Limburg gelukkig met het openbaar vervoer?

Door Gerda Spaander

Eerst nog even de kernpunten van wat de bedoeling was: In de oude concessie stond nog de eis dat door alle Limburgse dorpen een bus zou rijden. Voor de nieuwe concessie is de provincie daar vanaf gestapt. De winnaar hoefde slechts te rijden op het zogenoemde Limburgnet: een busnetwerk dat was gebaseerd op de belangrijkste reizigersstromen. Het 'visgraatmodel', zoals dat al tot op zekere hoogte . functioneerde, zou worden aangescherpt: de trein als drager van het systeem, met daarop aansluitende bussen. De sprinterdiensten die eerst nog door NS werden gereden, worden overgenomen door de regionale vervoerder. En ze rijden vaker.

Hoe Arriva het openbaar vervoer in Limburg vormgeeft, is inmiddels uitgebreid in de Limburgse media geweest. Er kwamen meteen veel klachten over de nieuwe vervoerder, wat overigens niet echt bijzonder is. Maar gaat het hier om de gebruikelijke kinderziektes of komt het door de nieuwe opzet? En dat inkrimping klachten oplevert is te verwachten, maar worden er ook reizigers blij gemaakt met meer OV op andere plaatsen?

Krappe planning

Kees Braam van de Limburgse Rover-afdeling begint met de kinderziektes. Al hebben die ook te maken met de tamelijk krap geplande dienstregeling, zowel bij de bussen als de treinen. 'Arriva wilde een efficiënte treindienstregeling maken door de trein Heerlen-Maastricht Randwyck te koppelen aan de (per 11 december 2016 gedecentraliseerde ) stoptrein Roermond - Randwyck. Dit ging vaak mis doordat het personeel moest wennen, en er waren ook nog problemen met het materieel. Als tijdelijke oplossing kwam er een pendeltrein tussen Maastricht en Maastricht Randwyck, wat voor reizigers niet prettig was. Maar dat is inmiddels verholpen.'

Wensbus en OV-shuttle

En dan: de uitvoering van het Limburgnet in de praktijk. Kees Braam: 'Uiteraard zijn de mensen die hun gewone bus hebben zien verdwijnen daar niet blij mee. Er zijn nu wel een paar andere reismogelijkheden. Al vóór deze nieuwe dienstregeling kwam er het fenomeen 'wensbus': die wordt gereden door vrijwilligers, wordt niet aangemerkt als openbaar vervoer en er moet van te voren gebeld worden. Hoelang van tevoren is per plaats verschillend, maar dat kan een dag zijn. Geen ideaal systeem voor de OV-reiziger. En dan hebben we nu de OV-shuttle: ook een soort belbus die je een uur voor vertrek moet reserveren. Een kern krijgt maar één halte, dus moet je verder lopen. Het bereiken van de bestemming kost dus meer moeite en dan haken er al gauw mensen af. Het is veel prettiger als er buurtbussen gaan rijden in plaats van de verdwenen bussen. Dat ben ik nu aan het bepleiten bij met name de provincie. Ik denk dat dit wel wat gaat opleveren.

Meer treinen

Aan de andere kant zijn Rover-Limburg en waarschijnlijk ook veel reizigers blij met de uitbreiding van de treindiensten. Het meest opvallende bij de stoptrein dienst van Arriva is dat de treinen de hele dag elk halfuur gaan rijden. De halfuursdienst gaat dus ook gelden in de weekeinden. Waar NS op zaterdag, zon- en feestdagen een uurdienst bood op het traject Heerlen-Sittard, en op zon- en feestdagen ook op de sprinterdienst Maastricht Randwyck-Roermond, kunnen reizigers nu vanaf alle Limburgse stations elke dag elk half uur de trein nemen. Treinreizigers moeten er wel aan wennen dat ze extra moeten uit- en inchecken als ze van NS overstappen naar Arriva, en omgekeerd. Ook was er nog een - inmiddels verholpen - probleem met de 'samenreiskorting', een reisproduct dat niet in de kaartautomaten van Arriva zat. Wilde men hier toch gebruik van maken, dan moest men eerst naar bijvoorbeeld Maastricht of Heerlen reizen.

Door de efficiënte (ofwel krappe) opzet van de dienstregelingen gaat er wel eens iets mis. En dan heeft Arriva weinig personeel en materieel in reserve. Dus vallen er meer ritten uit dan de Limburgers gewend waren, en uiteraard leidt dat tot klachten. Daarbij klagen chauffeurs dat ze, anders dan bij hun vroegere werkgever Veolia, minder ruimte hebben om zelf eventuele problemen op te lossen.

Visgraat

Dan het visgraatmodel. Veolia paste dit systeem al toe en Arriva heeft het nu verder doorgevoerd door buslijnen op te heffen of uit te dunnen. Er is iets voor te zeggen om bus en trein niet (ongeveer) dezelfde routes te laten rijden, maar als een busreis wordt vervangen door een bus-trein-busreis is dat niet comfortabel. Kees Braam vertelt dat daar nog iets bijkomt. 'Door de invoering van het huidige visgraatmodel in het trein- en busnetwerk zijn veel reizigers nu duurder uit. Ze moeten zowel een buskaart als een treinkaart kopen. Dat is vooral vervelend voor abonnementhouders die voorheen bij Veolia een integraal sterabonnement voor bus en trein op de Heuvellandlijn hadden (tussen Maastricht en Heerlen). Zij betalen nu enkele tientjes tot ruim 100 euro per maand extra. Rover wil dat Arriva snel met een integraal abonnement komt of voordelige combinaties van bus en treinabonnementen gaat verkopen.' Al met al leidt de nieuwe concessie us tot gemengde gevoelens.

Er reizen scholieren uit de omgeving van Venlo naar het Bisschoppelijk College Broekhin in Roermond. Bij Veolia konden de scholieren twee keer per uur naar school. Bij Arriva rijdt lijn 66 nog maar één keer per uur. Het andere halve uur moeten de leerlingen met de trein naar Reuver en vervolgens met schoollijn 666 naar school. Het goedkoopst is het reizen met een busabonnement, maar dan kunnen ze maar één keer per uur reizen. Arriva zou met een abonnement moeten komen waarbij de scholieren beide reismogelijkheden kunnen gebruiken.

De Reiziger, Mei 2017