Risico op vervoersarmoede

Wat gebeurt er met je als je ergens niet naar toe kan gaan omdat je bijvoorbeeld geen auto hebt of er in jouw omgeving geen openbaar vervoer is? Dan belemmert dat je deelname aan maatschappelijke en economische activiteiten. De laatste jaren hebben beleidsmakers en wetenschappers meer aandacht voor dit probleem. Het CBS en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) hebben hiernaar onderzoek gedaan. De conclusie is dat er mensen zijn voor wie het openbaar vervoer onvoldoende toegankelijk is.

De zojuist vermelde organisaties hebben gemeten hoe groot de risico’s zijn indien inwoners van een bepaald gebied niet kunnen reizen naar die plek waar zij graag zouden willen zijn: de indicator meet het risico op vervoersarmoede. De indicator is gebaseerd op negen variabelen: motorvoertuigbezit, afstand tot ov-halte, afstand tot voorzieningen, afstand tot familie, huishoudinkomen, sociaaleconomische categorie, migratieachtergrond, gezondheid, huishoudenssamenstelling en de leeftijden van de personen die tot een huishouden behoren.  

Het onderzoek is in de steden Utrecht en Heerlen uitgevoerd. In dit artikel gaan we in op de resultaten van het onderzoek in Heerlen. Deze stad heeft te maken met een bevolkingskrimp, zijn er talrijke huishoudens met een laag inkomen en is onder de inwoners van deze voormalige mijnstad de participatie op de arbeidsmarkt laag. Daarnaast wonen de mensen in Heerlen in vergelijking met andere steden verder van een ov-halte. Bovendien is het reizen met het openbaar vervoer voor mensen met een smalle beurs duur en soms zelfs onbetaalbaar.

Vervoersarmoede is een maatschappelijk probleem waar de Provincie Limburg een beleid op moet ontwikkelen. Als men lijnen gaat strekken, dit betekent het rijden van bussen via de kortste of snelste route, dan zal de vervoersarmoede door het minder dan wel niet meer bedienen van bepaalde wijken of dorpen zeker gaan toenemen en zullen reizigers die nu nog geen gebruik maken van de  regiotaxi maar gelet op de loopafstand tot de dichtstbijzijnde bushalte daar straks wel gebruik van gaan maken.  Als gevolg van de toename van het aantal reizigers bij de regiotaxi zullen de WMO-budgetten van de gemeentes onder druk komen te staan.