Vierde Spoorpakket
De titel is gewoon saai, maar het onderwerp is boeiend. De Europese Commissie stelt met recht en reden vast dat het spoorvervoer onvoldoende groeit in vergelijking met het vervoer over de weg, het water en door de lucht. De Europese Commissie constateert dat het vervoer door de lucht spectaculair is gegroeid door het opruimen van nationale barrières. Tegen dat opruimen bestond forse weerstand van staatsluchtvaartbedrijven en vakbonden. Maar de passagiers zijn er onmiskenbaar beter van geworden. De tarieven in de lucht zijn drastisch verlaagd en het aanbod is gigantisch toegenomen, evenals de luchtverontreiniging. De groei in de telefonie en internet was mogelijk door technologische ontwikkelingen maar ook door het opengooien van de markt. De staatsmonopolist PTT had 25 jaar geleden nog een wachtlijst voor telefoonaansluitingen. In de VS kon je toen al binnen een dag een aansluiting krijgen.
De Nederlandse politiek reageerde in eerste instantie sceptisch op de voorstellen van de Europese Commissie. De opsplitsing tussen NS en ProRail is door een klunzige regie zo slecht verlopen dat de reizigers er nog last van hebben. De politiek kreeg er buikpijn van. Het verlenen van concessies op nevenlijnen buiten de Randstad heeft geleid tot grote kwaliteitsverbeteringen en een groei van reizigers. Maar er kwamen ook nieuwe problemen. Doorgaande reizen van een Arriva- of Veolia-station naar een NS-station werden akelig duur. De reiziger werd hoorndol van de per bedrijf afwijkende OV-chippalen. Het aantal soorten tarieven werd zo groot dat de reiziger het niet meer begreep en de OV-chipkaart het niet meer aan kon. Het gekissebis van de bedrijven onderling was niet bevorderlijk voor het vertouwen van het publiek in het OV.
Een vrije markt kan niet zonder een marktmeester, zoals de OPTA destijds gefunctioneerd heeft voor de telecom. Die markmeester ontbreekt in de spoorsector. ProRail kan die rol evident niet vervullen. Maar wie dan wel? Ook het ontbreken van een goede branchevereniging in de OV-sector is pijnlijk. Voor Rover is het nog niet duidelijk hoe de reiziger gelukkig kan worden van het Vierde Spoorpakket.
Genoeg redenen voor Rover om er een symposium aan te wijden. We doen dat op maandag 25 november vanaf 13.00 in het gastvrije hoofdkantoor van de RET in Rotterdam. We laten ons informeren door Christopher Irwin, Vicepresident van de European Passengers Federation, afkomstig uit het Verenigd Koninkrijk, waar de marktwerking verder is gegaan dan waar ook in Europa. Gosse Veenstra, directeur van Veolia zal de visie toelichten van de Federatie Mobiliteitsbedrijven Nederland (FMN) en Eric van Eijndhoven, directeur Bedrijfs en Productontwikkeling van NS zal vertellen wat NS ervan vindt. Kamerleden worden uitgenodigd. Marc Maartens zal in zijn onnavolgbare stijl het symposium leiden. Aanmelden voor het symposium kan via de deze link.
Arriën Kruyt
Voorzitter Rover