Reizigerscolumn: Sssssssst

‘Mag ik hier zitten?’ vraag ik aan een jongeman terwijl ik naar de stoel wijs waar zijn tas opstaat. ‘Dit is een stiltecoupé, u mag niet tegen mij praten’ antwoordt hij. Natuurlijk weet ik dat ik in een stiltecoupé niet mag praten, maar ik wist niet dat ik daar zelfs niet eens een vraag mag stellen! Hoe moet ik dan duidelijk maken dat ik op die stoel wil zitten?

Stilzittend denk ik na over wat stilte dan eigenlijk inhoudt. Stilte is een toestand dat het stil is en stil is geluidloos, bewegingloos. Dan heeft die jongen toch gelijk, maar hij praatte toch ook! Geluidloos vind ik het hier echt niet! Het begint al bij het naar binnengaan van de coupé, ‘klik’ zegt de deurkruk, ‘psssssss’ de deur gaat open, ‘pssssssss’ weer dicht. Voetstappen door het gangpad, een jas die tegen de stoelleuning schuurt, de rits van de jas losmaken, ‘ploef’ gaan zitten. Het constante gezoem van de airco, hoesten, een knisperend plastic zakje, eten. Alles maakt geluid.

‘Goedemorgen, kaartjes alstublieft’, dat kan natuurlijk helemaal niet. Ook al zou de conducteur niks zeggen zijn aanwezigheid is al geluid. De stiltecoupé wordt zo een mooi alternatief voor zwartrijders, hoeven ze zich tenminste niet meer op het stinkende treintoilet te verschuilen. Vergeten in te checken? Geen probleem, hier wordt niet meer gecontroleerd. Omroepberichten mogen ook niet meer, maar dat is helemaal niet erg, want als er echt iets om te roepen is doet de NS het toch al niet.

Hoe zit het eigenlijk met de geluiden die van buiten de coupé binnendringen. De wielen die over de rails gaan, ‘boinkboinkboink’ bij elke wissel, ‘tsjoeoeoeoeo’ een tegemoetkomende trein, de bel van de overweg, het fluitje van de conducteur. Of nog erger alle innerlijke geluiden, het stemmetje in mijn hoofd als ik iemand hoor praten ‘Wie praat er hier, zal ik er iets van zeggen of zal ik nog even wachten en stopt het praten vanzelf’ Hoorbare stress.

Een stiltecoupé is onmogelijk! Alleen als de trein stilstaat is er misschien een kleine kans van slagen. Stilstaan, bewegingloos en dat is dan ook wel weer heel erg NS!

Annie Tiekstra

Er zijn meer twijfels aan de houdbaarheid van de stiltecoupé. Zie ook dit artikel van het Algemeen Dagblad.