Beveiligingssystemen op het spoor
ATB
Automatische Treinbeïnvloeding (ATB) is een toevoeging aan het treinbeveiligingssysteem, die ingrijpt wanneer de machinist een opdracht tot snelheidsvermindering van een sein langs de baan negeert. De ATB grijpt alleen in bij snelheden boven 40 km/u. Tot invoering van ATB werd besloten na de treinramp bij Harmelen in 1962.
ATB-EG en ATB-NG
In de jaren ’90 is een nieuw treinbeïnvloedingssysteem ontwikkeld dat volgens een andere techniek werkt en ook beneden 40 km/u ingrijpt. Dit wordt ATB Nieuwe Generatie (ATB-NG) genoemd. Het oorspronkelijke ATB-systeem wordt sindsdien aangeduid als ATB Eerste Generatie (ATB-EG). Het grootste deel van het net is voorzien van ATB-EG; ATB-NG is slechts op een beperkt aantal lijnen geïnstalleerd. Door de verschillende technologie is ATB-EG niet eenvoudig te ‘upgraden’ naar NG. Bovendien is NG een doodlopende ontwikkeling, o.a. omdat Europa uitbreiding van landsspecifieke beveiligingssystemen verbiedt (ten gunste van het interoperabele systeem ERTMS).
ATB-VV
De Verbeterde Versie van ATB-EG. Dit is een extra voorziening die ook ingrijpt bij snelheden beneden 40 km/u. Aanleiding was een te groot aantal roodlichtpassages bij ATB-EG, in sommige gevallen met aanrijdingen als gevolg. De apparatuur is de afgelopen jaren geïnstalleerd in alle treinen, maar niet bij alle seinen. Geselecteerd voor ATB-VV zijn de seinen met het grootste ongevalsrisico bij rijden door rood. Een belangrijke vraag bij het onderzoek naar het treinongeluk in Amsterdam is ongetwijfeld of de kritieke seinen van ATB-VV waren voorzien en zo ja, of deze voorziening goed heeft gewerkt.
Enkele maanden geleden schreef minister Schultz een brief aan de Kamer over de stand van zaken m.b.t. ATB-VV. Het is een kosten-/batenafweging bij hoeveel seinen ATB-VV wordt ingebouwd, dat blijkt ook duidelijk aan het eind van de brief, waar de minister zelf al aangeeft dat deze afweging in relatie tot de invoering van het nieuwere ERTMS moet worden gemaakt. Maar met de besluitvorming over ERTMS op het Nederlandse spoor wil het helaas al jarenlang niet vlotten.
Lees meer over de ATB-systemen in wikipedia.
ERTMS
European Rail Traffic Management System (ERTMS) is het geheel aan Europese specificaties op gebied van treinmanagement, veiligheid en communicatie van spoorwegverkeer. Dit is de Europese standaard voor een universeel systeem voor de beveiliging van treinen en de spoorbaan. Het systeem is geschikt om te gebruiken bij hoge snelheden (waarbij het aflezen van seinen langs de baan niet goed meer mogelijk is). De ERTMS-standaarden zijn sinds 2005 verplicht op alle nieuw aan te leggen hogesnelheidslijnen in Europa. Sindsdien worden de invoeringsverplichtingen stapsgewijs uitgebreid.
Rover zet zich al jaren in voor de invoering van het veiliger ERTMS. De discussie over de invoering van ERTMS verkeert al tien jaar in een impasse en wordt eindeloos vooruit geschoven. In maart werd in het rapport “Wissel op de toekomst” nog aangedrongen op een snelle invoering van ERTMS.