Hoge boete voor NS in kwestie Limburg

De ACM heeft vandaag haar besluit over de gedragingen van NS bij de aanbesteding van Limburg bekend gemaakt. NS krijgt een boete van 41 miljoen voor fraude en economisch machtsbruik.

Het economisch machtsmisbruik komt tot uitdrukking in het doen van een verlieslatend bod om concurrerende vervoerders af te troeven. Het is een nieuwe ontwikkeling dat de ACM een boete geeft voor een verlieslatende bieding. De vraag is wat dit gaat betekenen voor toekomstige aanbestedingen.

Onrealistische biedingen kunnen op een later moment nadelige gevolgen hebben voor de reiziger. In de afgelopen jaren zijn er diverse gevallen geweest waarbij reddingsoperaties nodig waren omdat de vervoerder verlies maakte, onder meer in Waterland, Gelderland en Limburg. Dit kan leiden tot inkrimping in de dienstregeling of tot extra verhoging van de tarieven. De maatregel van de ACM zou echter ook een prijsopdrijvend effect kunnen hebben bij aanbestedingen. Ook dat zou kunnen leiden tot hogere tarieven of minder waar voor hetzelfde geld.

Volgens de ACM is de hoge boete voor NS uiteindelijk in het voordeel van de reiziger, omdat het dwingt tot eerlijke concurrentie. Het bedrag is éénvijfde van de winst die NS in 2016 maakte. De vraag is nog wel waar NS dit bedrag weghaalt en of dit ten koste zal gaan van geplande verbeteringen voor de reiziger.

 De ACM plaatst de verlieslatende bieding in het kader van een strategisch belang van NS: de vervoerder wilde zijn positie op het hoofdrailnet veilig stellen en voorkomen dat in Limburg praktijkervaring zou kunnen worden opgedaan met samenloop van vervoerders op hetzelfde traject. Rover heeft altijd gesteld dat dit geen probleem hoeft te zijn, mits de vervoerders goede samenwerkingsafspraken met elkaar maken in het belang van de reiziger. Die afspraken moet de ACM dan wel toestaan.