Wissel op de toekomst

Er is op politici altijd veel kritiek en voor hun werk is doorgaans weinig waardering. Waardering verdient echter het rapport Wissel op de toekomst. Dit rapport is de uitkomst van een degelijk Parlementair onderzoek over het onderhoud en de innovatie van het spoor. Vijf Kamerleden en een bekwame staf van medewerkers hebben een rapport van 223 bladzijden geproduceerd dat perspectief biedt op de toekomst. De Commissie stelt vast dat het ontbreekt aan visie en regie op het Nederlandse spoor. Daar is Rover het van ganser harte mee eens. Met lede ogen hebben wij in de afgelopen jaren gezien hoe er steeds korte termijn beslissingen zijn genomen, die niet passen in een lange termijn visie.

De Commissie maakt zich grote zorgen over het behoud van spoorkwaliteit. De Commissie heeft gesproken met vervoerders, aannemers, ProRail, de TU Delft, consultants en ook met Rover. De Commissie bevestigt wat ervaren leden van Rover al hadden vastgesteld: het uitbesteden van het gewone onderhoud aan aannemers is wel een garantie op een lage prijs maar niet op een goede kwaliteit. ProRail geeft in een vraaggesprek met de Kamer toe niet precies te weten hoe het spoor er bijligt, omdat die kennis bij de aannemers zit, die het onderhoud doen. ProRail heeft door het buitenboord plaatsen van ingenieursbureaus een tekort aan technische kennis. Bijna hilarisch zijn de beschrijvingen van bijeenkomsten met tien (!) man namens ProRail en zes man namens een aannemer om een onderhoudsplan te bespreken. Ook hier wordt bevestigd wat Rover al eerder constateerde: er is bij ProRail een wereld te winnen als de interne bureaucratie drastisch wordt verminderd. De Commissie merkt terecht op dat er al heel veel zou verbeteren als ProRail zelf het klein onderhoud zou doen.

Het seinwezen is nog steeds gebaseerd op de relaistechnologie van vijftig jaar(!) geleden. Toen liep Nederland voorop, nu is Nederland technisch in de achterhoede beland. Iedereen weet dat die relais-techniek op zijn einde loopt, maar een vervangingsplan ontbreekt. De reiziger ondervindt het bij de voortdurende sein- en wisselstoringen, die tot grote vertragingen leiden.

De Commissie verwijt Ministerie, ProRail en de NS geen voortgang te maken met het invoeren van ERTMS, de Europese standaard op het gebied van elektronische treinbeveiliging. Ook hier merkt de reiziger de gevolgen: straks 140 km per uur op de Hanzelijn in plaats van de beloofde 200 km per uur.

De Commissie stelt ook vast dat budgetten bestemd voor het spoor naar de wegenbouw zijn gegaan. Ook niet best voor de reiziger. De Minister ontkent dit overigens, maar kan er voor zorgen dat dit in de toekomst in ieder geval niet gebeurt. Hier mag ook de Tweede Kamer naar zich zelf kijken. Er is in de politiek altijd meer belangstelling voor het verdelen van gelden dan voor controle op de besteding.

Het rapport bevat 29 concrete aanbevelingen. De Minister, ProRail en NS zijn aan zet. De Kamer - en achter de Kamer Rover - moet er bovenop blijven zitten. Dit rapport verdient geen plaats in de bureaulade.

Arriën Kruyt