Blog: Japanse misverstanden

Een consultant vertelde mij onlangs dat hij vroeger reizen naar Japan had georganiseerd voor directeuren in de OV-sector. De funeste gevolgen van deze reizen ondervinden we heden ten dage nog. In Japan rijden alle treinen stipt op tijd, zijn er geen stroom-, wissel- en seinstoringen en hetzelfde geldt voor de treinen en de locomotieven. Het Japanse spoorsysteem kan daarom volstaan met heel weinig wissels. De toenmalige directeur van ProRail trok na zijn reis naar Japan de conclusie dat minder wissels DE oplossing zou zijn voor Nederland en ProRail ontwikkelde vervolgens het idee ‘doorstroomstation’. Door veel wissels weg te halen zouden de kosten worden gedrukt en het aantal storingen worden verminderd.

NS werd gepaaid met de belofte dat de treinen in een doorstroomstation sneller in- en uit zouden kunnen rijden. Ervaren spoormensen – tegenwoordig weer vakmensen genoemd – waarschuwden met klem, maar ProRail drukte gewoon zijn zin door. ProRail sprak met minachting over de vorige generatie spoorwegingenieurs, die van Utrecht Centraal een “spaghetti aan rails en wissels” hadden gemaakt. En nu is Utrecht al jaren een bron van ergernis voor reizigers om er een doorstroomstation van te maken. Dat gaat gepaard met buitendienststellingen, gemiste aansluitingen, vervangend busvervoer en deze week een oproep aan Ajax-supporters om vooral niet met de trein te reizen. Achteraf bleek deze oproep irrelevant, maar het beeld van een falend openbaar vervoer is niet goed.

De fundamentele denkfout was om één element uit het Japanse systeem over te nemen zonder te beseffen dat aan de andere voorwaarden -  geen storingen aan wissels, seinen, stroomvoorzieningen en treinen -  in Nederland niet wordt voldaan. Ter illustratie: op Schiphol stond deze week een defecte trein stil. Omdat ProRail daar wissels heeft weggehaald konden de overige treinen niet om de defecte trein heen rijden en ontstond er een gigantische file. Door het ontbreken van wissels worden kleine problemen grote verstoringen.

Ik heb de consultant dringend verzocht voortaan reizen naar Zwitserland te organiseren. Daar liggen driemaal zoveel wissels dan in Nederland. Het OV-gebruik is in Zwitserland in verhouding tweemaal zo groot als in Nederland. Daar valt écht wat te leren.

Arriën Kruyt
Voorzitter Rover