Blog: investeren in spoor

Het CPB ontraadt nieuwe investeringen in wegen en spoorwegen omdat het rendement te gering zou zijn. Bij het voortdurend verbreden van Rijks – en provinciale wegen zijn inderdaad vraagtekens te plaatsen omdat het effect is dat de files zich verplaatsen naar het volgende knelpunt. Bovendien wordt steeds duidelijker dat autoverkeer behalve veel CO2-uitstoot ook verantwoordelijk is voor veel fijnstof dat zeer schadelijk is voor de gezondheid. Recent onderzoek duidt erop dat dit niet alleen wordt veroorzaakt door de uitstoot van de verbrandingsmotoren zelf, maar ook door slijtage van banden, remmen en wegen. De elektrische auto al dan niet zelfsturend is niet het ei van Columbus, zeker niet in Nederland waar de elektriciteit vuil wordt opgewekt. En ook een elektrische auto veroorzaakt fijnstof en draagt bij aan de congestie in de steden.

De vraag is niet óf investeringen in het railnet zinvol zijn, maar welke. De meeste verplaatsingen zijn in Nederland over een afstand van twintig tot dertig kilometer. Opvallend is de groei van het OV in en rond de grote steden. Zowel om de congestie in de steden als de luchtverontreiniging te bestrijden dient het voorstedelijke railvervoer te kunnen groeien. Daarvoor heeft het huidige railnet op sommige plaatsen onvoldoende capaciteit. De HSL-Oost van Utrecht naar Arnhem en Duitsland is destijds afgeblazen maar er is niets voor in de plaats gekomen en zowel rond Utrecht als rond Arnhem kan de huidige tweesporige lijn het treinverkeer niet aan. Het is een schande dat de trein van Leiden naar Utrecht nog steeds ten dele over enkelspoor rijdt. En zo zijn er meer voorbeelden.

De vraag is niet of investeringen in railverkeer in micro-economische zin rendabel zijn, maar of zij bijdragen aan leefbare en gezonde steden. Nederland heeft veel luchtvervuiling en congestie. Wanneer verbindt de politiek daar de consequenties aan?

Arriën Kruyt
voorzitter Rover