Nieuwe concessies NS en ProRail

Staatssecretaris Mansveld heeft vandaag een conceptversie van de nieuwe concessies voor NS en ProRail naar de Tweede Kamer en het overlegorgaan Locov gestuurd. De concessies moeten ingaan per 1 januari 2015, wederom voor de duur van tien jaar. Rover zal binnen enkele weken, samen met de collega-consumentenorganisaties in het Locov, advies over deze concessies uitbrengen aan de staatssecretaris.

 

Vooruitlopend op dit advies kan Rover al wel enkele algemene uitspraken  doen. Het is goed dat het ministerie meer regie wil nemen door jaarlijks beleidsprioriteiten te stellen. Sinds de commerciële verzelfstandiging van NS en de afsplitsing van ProRail in de jaren ’90 is het ministerie veel met spelregels bezig geweest, maar te weinig met de inhoudelijke hoofdlijnen van een samenhangend spoor- en OV-beleid. Positief is ook dat het ministerie NS en ProRail scherper en met meer onderling verband wil aansturen op hun prestaties. Het is goed dat daarbij niet alleen maar naar landelijke gemiddelden wordt gekeken, maar ook naar negatieve uitschieters bij reizigerspunctualiteit en volle treinen. Dit heeft Rover de afgelopen jaren al bepleit in het Locov.

 

De nieuwe concessies bevatten enkele belangrijke wijzigingen die de afgelopen tijd al zijn aangekondigd en die Rover als een duidelijke verbetering ziet: de integratie van de treindiensten op het hoofdrailnet en de HSL-Zuid, en het sturen op betere samenwerking tussen NS, andere vervoerders en overheden ten behoeve van een betere reisketen van deur tot deur. Een belangrijk instrument voor dit laatste zijn de spoor- en OV-tafels per landsdeel, waaraan NS en ProRail op niet-vrijblijvende wijze zullen deelnemen.

 

Bekend was ook al dat de nieuwe vervoerconcessie voor NS de verplichting zou bevatten om ook de kleinere stations op werkdagen tot 20 uur tweemaal per uur per richting te bedienen en om in het weekend latere verbindingen te bieden tussen de Randstad en daarbuiten gelegen steden. Dit zit al in de dienstregelingplannen voor 2015.

 

Rover vindt het een uitermate slecht idee om NS de ruimte te geven voor een forse extra prijsverhoging in de spits. Trajectabonnementen mogen 6% extra in prijs omhoog gaan, bovenop de inflatie en de doorberekening van de hogere ‘spoorbelasting’, enkele reizen en retours zelfs met 10%. Rover verwacht dat reizigers hierdoor niet uit de spits, maar helemaal uit de trein geweerd worden. Er zijn nu immers al duidelijke prikkels om buiten de spits te reizen, in de vorm van rustiger reizen en diverse abonnementen met vrij reizen of kortingen buiten de spits. Veel mensen hebben niet de vrijheid om andere tijden te kiezen en worden dus opgezadeld met een forse verhoging van hun reiskosten. Wie wel de vrijheid heeft om een ander vervoermiddel te kiezen, zal dat ongetwijfeld doen. Autorijdend Nederland is immers met succes in verzet gekomen tegen spitsheffingen. Voor de mobiliteit en het milieu in Nederland vindt Rover het voornemen van een selectieve spitstariesverhoging bij de trein dan ook zeer schadelijk.