2014: ons jaar in vogelvlucht

Het jaar loopt ten einde. Ook dit was een veelbewogen jaar, waarbij Rover een aantal successen heeft kunnen boeken maar ook een aantal verliezen moest incasseren. We blikken terug op ons jaar 2014.

Papieren treinkaartje
Het grootste verlies van 2014 was het papieren treinkaartje. Oorspronkelijk zouden de treinkaartjes al in 2013 verdwijnen. Toen Rover in een uitzending van Kassa aan de kaak stelde dat het reizen met de OV-chipkaart vaak duurder was dan met papier, werd besloten het treinkaartje te behouden totdat de tarieven zouden zijn aangepast. Dit gebeurde in 2014, waarna we echt afscheid moesten nemen van het treinkaartje. Op aandringen van Rover en de andere consumentenorganisaties kwam NS terug op het voornemen álle papieren treinkaartjes af te schaffen. Voor vol tarief-reizigers is de wegwerpchipkaart tegen €1 toeslag en de toeslagvrije e-ticket nog beschikbaar. De toeslag vindt Rover buiten proportie, maar deze valt in het niets bij een verplicht instaptarief van €20. We betreuren het zeer dat er geen wegwerpchip met korting is gekomen.

Samen met de Consumentenbond heeft Rover bij NS aangekaart dat de vindbaarheid van de wegwerpchip nog wel te wensen over liet. Daarop paste NS de kaartautomaat aan zodat het kaartje voortaan meteen op het beginscherm staat aangegeven.

Gele vertrekstaten
Treinreizigers reageerden geschokt toen NS aankondigde het grootste deel van de gele vertrekstaten te willen verwijderen. Rover veroordeelde het voornemen en de consumentenorganisaties reageerden ronduit negatief, waarna NS besloot voorlopig van het plan af te zien.  NS en consumentenorganisaties gaan nu samen onderzoeken hoe de combinatie van statische en dynamische reisinformatiemiddelen op stations toekomstbestendig(er) kan worden.

Discussie om ‘toeristenknop’
Een andere discussie met NS draaide dit jaar om de ‘toeristenknop’. Via deze snelknop op de NS-kaartautomaat kon de toerist via één klik een kaartje naar Schiphol kopen maar betaalde daar vaak wel teveel voor. Rover eiste aanpassing van het tarief. Toen dit technisch niet mogelijk bleek, besloot NS de hele toeristenknop maar te verwijderen op de stations waar de reis zonder snelknop goedkoper is.

De strijkstok
Op aandringen van ANWB en Rover kwam dit jaar eindelijk duidelijkheid over het bedrag dat bij vervoerders aan de strijkstok blijft hangen doordat reizigers problemen ervaren met uitchecken en daardoor borg inleverem. Het bleek om €16 miljoen te gaan, dit zal nu worden geïnvesteerd in verbeteringen voor de reiziger.  Zo start media 2015 een proef met enkelvoudig in- en uitchecken en komen er meer gemakskaartjes zonder uitcheckrisico. Ook moet er één meldpunt komen om teveel betaald reissaldo online terug te vragen. Via de Reisplanner app van NS kunnen reizigers vanaf volgend najaar een vergeten uitcheck corrigeren en restitutie regelen. Het onderzoek naar de “incomplete transacties” zal komende jaren worden herhaald.

Nog meer uitcheckproblemen
Een deel van de bovengenoemde uitcheckproblemen ondervonden reizigers bij Connexxion. In bepaalde plaatsen was dit bekend, maar Rover ontdekte dat er in het hele land onterecht saldo werd afgeschreven bij abonnementhouders. Om dit terug te krijgen moest een uitgebreid formulier worden ingevuld. Onacceptabel, schrijven we Connexxion. Daarop werd restitutie vrijwel direct voortaan automatisch geregeld. Per 1 januari zouden de problemen bovendien opgelost moeten zijn.

Volle treinen app
Vrijwel dagelijks terugkerend zijn de klachten over overvolle treinen, een probleem waar Rover regelmatig aandacht voor vraagt. Dit jaar besloot NS voor het eerst in de herfst de maximale capaciteit in te zetten om drukte op te vangen. Rond dezelfde tijd lanceerde Rover de app ‘meldpunt volle treinen’ waarmee reizigers overvolle treinen kunnen doorgeven. De app werd in samenwerking met NS ontwikkeld, waardoor meldingen over NS-treinen direct bij NS binnenkomen. Meldingen over regionale vervoerders worden periodiek doorgegeven en ook regelmatig opgevraagd door de media en decentrale overheden. Na lancering van de app werd al meerdere malen door NS treinen verlengd. Ook Arriva verlengde diverse treinen op het traject Emmen – Zwolle.

Papieren spoorboekje
Het spoorboekje 2014 was wederom een groot succes. Voor editie 2014 publiceerden Treinreiziger.nl en Rover naast het minispoorboekje nog een aanvullende editie met regionale treinlijnen. Het spoorboekje 2015 ligt inmiddels in de winkel. Voor het eerst sinds het afschaffen van het spoorboekje door NS, is er nu weer een “dikke” versie te koop met alle treintijden in één boekje.

Treintoiletten
Toiletten in de trein vormen ieder jaar weer een actiepunt voor Rover. Nu er eenmaal treinen zonder toilet rijden, is het belangrijk dat hierover informatie te vinden is. Reizigers die niet zonder toilet op stap willen, kunnen deze treinen dan eventueel mijden. Op aandringen van Rover heeft NS uiteindelijk begin 2014 de informatie hierover op de website bijgewerkt. In Gelderland worden de komende twee jaar alvast toiletten gebouwd op de stations langs de regionale, toiletloze treinlijnen. Ook hierop had Rover samen met actiegroep Treinen Met Toiletten aangedrongen. Inmiddels heeft NS bekend gemaakt dat er om reizigersgroei om te vangen 60 nieuwe sprinters, mét toilet, zijn besteld. Reizigers met hoge nood zullen het dus nog steeds wel een tijd moeten ophouden.

NS-bussen
Een buitendienststelling bij station Weert liep in een mei-weekend de mist in toen te weinig NS-bussen besteld bleken. Helaas was dit niet de enige gelegenheid waarbij er wachttijden voor de bussen ontstonden. Rover vroeg NS per brief om opheldering. Daarop besloot NS voortaan de businzet ruimer te plannen.

In de regio
Ook dit jaar waren vele vrijwilligers voor Rover in de regio actief en wisten zij soms mooie successen te halen. Zo kreeg Rover-Haarlem de geplande bezuiniging op de treindiensten tussen Alkmaar, Haarlem en Amsterdam voorlopig van tafel na het aanbieden van een petitie. NS wil nu eerst met regionale overheden en consumentenorganisaties in gesprek om tot een gezamenlijk en breed gedragen alternatief te komen voor de bediening van de regio. 

Rover Holland Rijnland wist middels een eigen onderzoek aan te tonen dat de kwaliteit van actuele reisinformatie in Zuid-Holland vaak tekort schiet. Provincie Zuid-Holland deed vervolgens de toezegging samen met de Rover-afdeling reisinformatie in de provincie te gaan beoordelen en verbeteren. In 2015 moet het busstation in Leiden weer van actuele reisinformatie worden voorzien.
Rover-Amersfoort moest ingrijpen toen busreizigers extra moesten betalen wegens een omreisroute in Putten. Er kwam een eenvoudige oplossing: op aandringen van Rover staat Syntus reizigers toe op een later moment dan bij de tijdelijke bushalte in te checken om het afschrijven van extra saldo te voorkomen.
Rover-Haarlem wist af te dwingen dat er in de zomer extra bussen werden ingezet op het tjokvolle traject Haarlem – Amsterdam. Ook werden op aandringen van de afdeling lelijke, betonnen blokken op station Haarlem vervangen door mooie houten bankjes. Ook in Almelo moest worden aangedrongen op een zitgelegenheid op het station. Rover-Twente sloeg de handen ineen met andere consumentenorganisaties en wist het perron Almelo – Mariënberg van bankjes te voorzien.
In Utrecht is inmiddels de bushalte Vredenburg weer in gebruik is genomen. Maar liefst vijf jaar moest Rover-Utrecht samen met andere consumentenorganisaties de strijd aangaan om deze populaire centrumhalte weer terug op de kaart te krijgen.
Rover-Den Haag presenteerde een nota met plannen voor tram 11 en 17 aan de Haagse gemeenteraad. Dit maakte een goed eindruk, waardoor het CDA het plan verder wil laten onderzoeken.
Niet alleen Rover-afdelingen zijn in de regio actief. Rover-bestuurslid Michel Lintermans begon aan een make-over van station Deurne. Met bomen en plantenbakken, waar reizigers op de brede rand kunnen zitten. Maar ook met begroeide daken, LED verlichting, een waterpomp en mooi ingezaaide bermen. Na station Deurne wil hij graag zijn aandacht verleggen naar andere kleine stations.

Maar ook in de regio moesten de nodige verliezen worden geïncasseerd. Zoals het voordelige winkelkaartje van Qbuzz per 1 januari a.s., waardoor Utrechtse busreizigers straks fors meer moeten betalen voor een weekendreis naar de binnenstad. Ook reizigers in Stadsregio Arnhem Nijmegen gaan straks meer betalen voor hun reis, ondanks de protesten van Rocov-Gelderland tegen de tariefsverhoging van bijna 2 cent per kilometer. De slechtste regionale ontwikkeling is te zien op Texel waar een groot deel van het busvervoer bij wijze van pilot wordt vervangen door een belbus met een tarief van 3 euro per rit. Inmiddels heeft de staatssecretaris de provincie verplicht de OV-chipkaart hier alsnog her in te voeren.

Beneluxtrein
In 2014 namen we echt afscheid van de Fyra, toen alle treinen weer terug naar Italië werden afgevoerd. In intensief overleg met Rover en TreinTramBus was al eerder besloten de Beneluxtrein een definitieve plek op het spoor te geven.  Eind 2014 is de trein eindelijk helemaal teruggekeerd: ieder uur zonder ‘gaten’, en weer naar Amsterdam. Maar op de trajecten naar Amsterdam en Brussel is de trein nu trager dan hij ooit geweest is.

Tarieven internationale IC’s
Rover kon niet voorkomen dat de internationale intercity’s, ondanks hun weinig toegevoegde comfort op binnenlandse trajecten, weer duurder worden ten opzichte van binnenlandse treinen. Wel worden de tarieven eerlijker berekend: voorheen betaalde overstappende reizigers meer dan niet-overstappende reizigers omdat zij te maken kregen met een ingewikkelde “tariefbreuk” tussen NS en NS International: op papier in 2014 nog altijd twee afzonderlijke bedrijven!

Boetes voor abonnementhouders
Reizigers met een geldig abonnement konden dit jaar nogal eens een boete krijgen wanneer zij vergaten in te checken. Deze behandeling van betalende klanten is Rover een doorn in het oog. We stelden de situatie aan de kaak via de Telegraaf en een uitzending van Kassa. De staatssecretaris zegde toe de vervoerders te vragen om coulant om te gaan met abonnementhouders. In de tussentijd startte Rover een dossier bij Rechtspraak.nu, wat de aandacht trok van diverse juristen. Deze zaak zal ook in 2015 nog onze aandacht vragen.

Nachttrein Amsterdam - Kopenhagen – Praag
Actie van Rover om de nachttrein van Amsterdam naar Kopenhagen en Praag te behouden mocht helaas niet baten. De Deutsche Bahn trok de stekker uit de nachttreinen, waarmee ongetwijfeld meer reizigers voortaan naar het vliegtuig zullen uitwijken.